Do polbo de Mugardos

Hai quen pelexa por defender que a mellor tortilla do mundo é a da súa nai. Nós témolo máis claro: o mellor polbo, o noso.

Para os impacientes, a partires do minuto 37.

Particularidades do mercado laboral mugardés

Xuntémo-los datos do paro rexistrado por sector de actividade cos de afiliacións á Seguridade Social en alta laboral segundo o sector de actividade. Empreguemos unha mostra porcentual (100 persoas) e comparemos os datos de Mugardos cos dos concellos do contorno (nomeadamente a ría de Ferrol máis Cabanas e Pontedeume). Velaquí algunhas plusmarcas mugardesas:

• Somos o concello con máis poboación rexistrada no sector da Agricultura e Pesca (5,3%). Máis do dobre do conxunto (2,1%).
• Somos, tamén, o concello con máis poboación en paro dos sectores da Industria (4,3%) e a Construcción (4,4%).
• O sector Servizos ocupa en Mugardos ao 47,3% da poboación (Pontedeume ou Ferrol superan o 55% e a media sitúase no 53,4%). Neste sector rexístrase un 58,2% do mercado, moi por debaixo do 66,4% de promedio, ou do 63,1% de Ares.
• Canto á poboación pertencente ao sector da Construcción, as cifras mugardesas tamén son notables: 14,8% de rexistros, só por debaixo de Cabanas (15,3%). A media na áreas sitúase no 10,7%.
  

Os datos, de outubro do 2011, debuxan un perfil laboral moito menos industrial do que se podería percibir e con moito menos peso do sector servizos (onde se encadra o Turismo, ese Santo Grial da economía mugardesa) do que calquera outro concello da bisbarra con menos pretensións anunciadas. ¿Abondará coa posta en marcha do Castelo da Palma ou será preciso un pulo xeral da actividade turística? ¿Están esgotadas as promesas industriais?

Partidos e redes sociais: constantes vitais 100 días despois

O 6 de maio comezou unha campaña electoral para as eleccións municipais que rematou o 22 do mesmo mes e provocou unha renovación na corporación local a partires do 11 de xuño. O 19 deste mes cumpríanse os seus 100 primeiros días. A actividade na rede dunhas e outras formacións políticas pode achegarnos unha idea das súas constantes vitais.

Bloque Nacionalista Galego

A súa intensa actividade durante a campaña, tanto na súa bitácora (actualizada case diariamente), como nos seus perfís de Twitter e Facebook, deu paso a un estado de absoluto desleixo: 13 semanas sen actualizar o blogue, desaparición total no Twitter e erráticos signos de vida no Facebook, con actualizacións ligadas á actividade do BNG nacional, non local.

Partido Popular

Os populares amosan unha actividade diverxente entre a bitácora e os perfís de Twitter e Facebook. Destes últimos botaron man con certa intensidade durante a campaña para paseniñamente ilos descoidando. Por contra, o seu voceiro oficial permaneceu case en silencio ata o comezo da lexislatura, dende entón actualízano case tódalas semanas, cun importante parón durante o mes de agosto para retomar con folgos setembro.

Esquerda Unida

Coma no caso do PP, a rede ocupou un segundo plano na campaña electoral (só catro actualizacións no seu blogue oficial). Dende entón, e tra-la investidura da nova corporación, comezaron a retomar o ritmo con certa parsimonia ata finais de agosto, para imprimir maior velocidade no último mes. O seu perfil de Facebook cumpre basicamente a función de "espello" das actualizacións da súa bitácora. Non posúen conta en Twitter.

Partido Socialista Obrero Español

Malia empregar "Mugar2.0" como un dos slogans de campaña, non se lles coñece actividade como organización local na web 2.0. Seu candidato, Carlos Fernández Coba, restrinxiu tra-la campaña o acceso ao seu perfil Facebook.

Mugardos na Esquerda

A actividade na rede de Mugardos na Esquerda é case paralela á do BNG: unha intensa actividade pre-electoral (maior no Facebook que no blogue oficial) para dar paso a unha liña plana, apenas rachada con contidos supramunicipais co gallo do 25 de xullo. As últimas constantes vitais quedaron atrás hai 9 semanas.

Actualización: merece destaque, falando da actividade das formacións políticas mugardesas nas redes sociais, o grao de interacción cos seus visitantes. Tódalas bitácoras (tanto BNG como PP, EU ou MnE) aplican un filtro de moderación de comentarios, polo que só son publicados cando reciben a aprobación de quen os xestiona (caso que non sempre se produce). Isto fai que o número de intervencións de terceiros/as sexa unicamente orientativa, xa que descoñecemos cantas mensaxes son censuradas. Aquí EU demostra actividade desde o nacemento do seu voceiro dixital en setembro do 2007; o PP espertou a elas dous anos e medio despois de inaugurar o blogue (xaneiro do 2009) pero xa goza dun bo promedio de comentarios por entrada (algo que redunda sempre en beneficio do número de visitas e a súa fidelidade). No do BNG, ben sexa por espertar nulo interese, ben por un estricto sentido da pluralidade de quen o administre, non atopamos comentario ningún nas súas entradas. E no de MnE, outro tanto.

Mugardesas ilustres: A Comunidade O Zulo

A Asociación Comunidade O Zulo pechou onte a oitava edición do seu ciberencontro, o Kernel 2011. Un chamamento ao emprego e desenvolvemento de aplicacións informáticas non-privativas. Con esta oitava e edición recibiron a visita de La Sexta, canle estatal que se achega por terceira vez no que vai de ano por estes lares, para espallar aínda máis a voz que dende Mugardos chega xa a toda a península e fai da nosa vila un referente no apoio ao software libre. ¿E que ven sendo o Software Libre? Pois para a xente máis profana, velaquí unha boa explicación:

Información e confrontación

O pasado domingo 11 cumpríronse 3 meses da toma de posesión do novo goberno municipal. Durante eses 96 días a información que o goberno trasladou á veciñanza dende a web oficial do Concello, que o 29 de decembro de 2010 foi renovada supostamente para dinamizala, foi de 1 entrada cada 2 días: 34 baixo a categoría "Novas", 6 "Plenos", 4 "Convocatorias", 4 "Cursos" e 8 "Avisos" (webs como a do veciño Concello de Ares son actualizadas ata tres e catro veces ao día). Desas 56 entradas o 78% concentrouse nas 6 primeiras semanas. Dende entón a web municipal entrou, máis unha vez, en letargo.

A web oficial do grupo de Goberno (bngmugardos.blogaliza.org) entrou en coma aos dous días de rematar a campaña electoral. Tardou máis de tres meses en volver a informar á cidadanía á que din gobernar, para dar conta da aprobación en solitario dos orzamentos municipais do 2011 (o 30 de agosto). A segunda ocasión na que sacudiron a preguiza xa non foi para informar de nada, senón para saír ao paso das críticas que reciben pola xestión do tráfico na vila. Do mesmo xeito que anteriormente o Alcalde publicou un bando a rebufo das críticas polas deposicións caninas por parte de EU-IU ou a tristemente célebre carta que en ton populista enviou á veciñanza das Casas Baratas, tamén en resposta a críticas do PP.

Nas primeiras andainas do novo mandato o barcisismo manten as trazas que caracterizaron o día a día na anterior corporación: pouca información e moita confrontación. O contrario do que se agarda de quen rexe a cousa pública.

A maiores, erra nos seus disparos. Abandoada a época dos chourizos crioulos, a bitácora bloqueira atopou quen recuperase nela un estilo digno na redacción de contidos (hai motivos para pensar que non se trata de X.F. Barcia, X.A. Bouza nin X.X. Roca), pero quedou nunha simple recuperación das formas. O fondo segue a ser unha burda argumentación que pretende desviar neste caso a atención da xestión do tráfico (a verdadeira cuestión a debate) cara o que denominan "supostas infraccións" puntuais non denunciadas perante a Policía Local. Un choio redondo: o abandono de funcións da Administración substitúese pola denuncia entre os propios veciños/as para deixar en mans do político de turno (no mellor dos casos) a salomónica resolución final (léase "xa mando eu que che quiten a multa") co que gañar simpatías (situación esta, por outra parte, que tería provocado a decisión da Policía Local de baixar os brazos perante as infraccións, farta de representar o papel de poli-malo para maior gloria de alcaldes e concelleiros que prefiren gañar o voto dun infractor/a que o respecto da cidadanía que os padece).

Señores do Goberno Municipal: ninguén pretendeu facelos culpables de que un día un coche poida montar a beirarrúa, de que un día o Alcalde poida aparcar na zona reservada a minusválidos do Supermercado Familia, de que un día o Concelleiro de Obras e Servizos poida ocupar a entrada ao Local de Ensaio do Novás facendo agardar con arrogancia aos músicos que agardan paso no medio da estrada. Ninguén agarda que a Policía Local reciba ordes de facerse omnipresente en todo o termo municipal. Agardamos, iso si, que o Goberno Municipal sexa suficientemente serio como para facer cumprir con rigor unhas normas mínimas de convivencia viaria. Vostedes saben mellor que ninguén que a fórmula para iso non é que os veciños acheguen fotos de infraccións á oficina da Policía Local, senón que haxa firmeza no respecto polas normas comúns. Esperten dunha vez do seu sono curtopracista e descubran que unha vila onde non reina o caos é unha vila onde se vive mellor. Preocúpense de gobernar mellor, de informar máis e mellor, apúrense a facer isto e non a saír ao paso de quen opina publicamente sen pedirlles permiso.

O retorno das traiñeiras

Non sendo home de mar, dun tempo para acó comecei a prestarlle atención ás novas andainas do Club do Mar, a segunda sociedade deportiva de Mugardos por masa social. Certo que moitas máis non hai, tristemente. Hai duas semanas remataba a súa primeira participación na Liga Galega de Traiñeiras, unha liga que recuperou para o noso peirao a competición da que levaba 20 anos afastada.

Os comezos, como adoita acontecer, non semellan doados. Mais o fundamental (ao entender de quen isto escribe) é que a chama prenda na xente máis nova, especialmente nas nenas, que poden atopar no remo unha continuidade que noutros deportes verase truncada na adolescencia. E niso, en conseguir que prenda a chama, o Club do Mar e os seus remeiros comezaron xa facer conquistas: tra-lo dificil comezo da tempada da estrea, onde pagaron a novatada, os mugardeses foron facéndose fortes regata a regata ata finalizar cun oitavo posto en Vilagarcía. Ata entón, en tres ocasións rematou por diante de A Cabana e noutra por diante de Ares. Na derradeira regata superounas ás dúas.

En destaque, tamén, o dominio de Amegrobe que rachou tódolos récords establecidos conquistando tódalas bandeiras da tempada. Que non tarde moito en chegar a primeira para Mugardos. Somos xente que sabe celebrar títulos ;)

Parabéns á directiva.

Welcome to the jungle (Benvidos á xungla)

Coches dando marcha atrás para poder deixar paso aos que veñen en dirección contraria por culpa dos estacionamentos inaxeitados.

Todo un carril de circulación invadido por coches dende a altura do Café-Bar Tino ata a altura do Malecón.

E menos mal que o tema estrela na campaña das recentes eleccións municipais foi o turismo. De non selo, da medo pensar no tratamento que o goberno municipal puidera darlle a un eido tan vencellado á imaxe que unha vila transmite de si mesma como a regulación do tráfico.

O do paseo marítimo hai ben tempo que esgotou calquera calificativo. Hoxe en día xa non sorprende que o carril dirección Parque da Constitución (onde a falta dunha zona de aparcamento, hai dúas) estea invadido por coches estacionados indebidamente. Os turistas, claro, o primeiro que perciben desta vila con pretensións turísticas é a do cachondeo viario. E apúntanse a el, claro.

¿Alguén lembra algunha vez ter visto esa estampa tan cotiá noutras vilas dunha parella de policías locais paseando pola principal arteria comercial? ¿Alguén considera beneficioso para a imaxe dun pobo que se quere promocionar turisticamente que a mediados de agosto os propios conductores teñan que autoorganizarse para poder circular polo peirao? ¿Transmitimos imaxe de vila seria cando os vehículos que acceden ao Parque da Constitución se ven obrigados a retroceder 200 metros marcha atrás porque o único carril hábil non é abondo para a circulación nos dous sentidos?

Atopámonos, probablemente, coa que é a pior xestión de Persoal, Servizos e Turismo da historia deste concello. Lamentablemente, cando rematen os 100 días de cortesía xa teremos outra remesa máis de visitantes dispostos a non volver pisar esta vila. Como aqueles que chegando arredor das 15:00 h. á XXI Festa do Polbo dende calquera punto do país atopáronse con que xa rematara o conto.

Que ninguén agarde polas dimisións.

¿Canto nos custan os representantes políticos?

A regulación das percepcións dos cargos políticos establécese sempre nun primeiro pleno extraordinario ao comezo do mandato. En Mugardos este celebrouse o pasado 7 de xullo e entre as decisións acordadas destacan as seguintes:

• Pasouse de 1 dedicación exclusiva (Alcaldía) + 3 dedicacións parciais (1 BNG, 1 PP e 1 PSOE, ainda que os socialistas renunciaron a ela dende o primeiro momento); a 3 dedicacións exclusivas (BNG, EU e PSOE) + 2 dedicacións parciais (BNG e PP).
• A contía asignada ás dedicacións exlusivas e ás dedicacións parciais é exactamente a mesma: 1000 € brutos/mes. Descoñécese o motivo de esta diferenciación exclusivamente nominal.
• O Alcalde deixa de ter asignada unha dedicación exclusiva, sen embargo, a suma das distintas indemnizacións por asistencias a tódolos órganos colexiados sitúa as súas percepcións mensuais á par das dedicacións parciais e exclusivas, sumándoselle agora a xubilación. En termos contables, non semella exactamente un especial sacrificio persoal.
• Finalmente, as comisións non estableceron o voto ponderado para reducir os seus compoñentes a 1 por partido (como si acontecía en mandatos anteriores ao 2007) e reducir gastos.
• No PP e EU a persoa con dedicación (exclusiva ou parcial, tanto ten) é quen máis órganos colexiados ten asignados. Do mesmo xeito, amosan o reparto máis equilibrado de representación nestes órganos por parte dos seus concelleiros/as (50%-40% no PP, 50%-30% en EU). Podemos dicir que as persoas con dedicacións exlusiva asumen esta dedicación cunha maior presencia nas xuntanzas políticas.
• BNG e PSOE, pola contra, asignan dedicacións aos membros con menos participación nos órganos. Caso paradigmático é o de Xoán Xosé Roca, cunha dedicación parcial dedicada unicamente á delegación de Obras, Servizos e Persoal, sen ningun tipo de presencia en calquera outro órgano máis que o Pleno e a Xunta de Goberno.
• As comisións de Obras, Servizos e Persoal, e Urbanismo, Industria e Medio ambiente están formadas exclusivamente por homes. Só na de Benestar, Igualdade, Sanidade, Ensino e Política Lingüística as mulleres atinxen un 50%. Na Mesa de Contratación, cun representante por cada partido, suben ao 60%.
• Xosé Antón Bouza é o edil sen dedicación exclusiva que percibe maior cantidade en concepto de indemnización por asistencia (ata 700 € brutos/mes). Participa ata nun 70% dos órganos. No extremo oposto, Ramiro Pérez e Genaro Prieto, cunha participación no 30% de órganos, son os que menos cobran.

Velaquí deixo a gráfica, da que cada quen poderá obter as súas propias lecturas.

A peseta continúa

Comezou como unha iniciativa activa unicamente durante o mes de marzo, pero aceptar a peseta como moeda de pago sigue situando a Mugardos nos medios de comunicación do planeta. E é que Portomagno decidiu, xa daquela, ampliar a campaña ata o remate de setembro. Agora chega unha nova remesa promocional, logo de dar a volta ao mundo. E nós contentos de dar que falar por cousa boa.

Algúns dos billetes que viñeron dar a Mugardos, aquí.

22M: Vila vs Parroquias

O feito diferencial periférico existe. Cando menos, atendendo á orientación de voto segundo nos afastamos do núcleo urbán de Mugardos. Nese camiño EU e PP (as dúas forzas que poderían provocar un cambio de goberno) presentan traxectorias diverxentes: mentres que a candidatura de Pilar Díaz gañaba en Mugardos e A Pedreira (nesta empatada con BNG), pasaba a ser cuarta forza en Franza, O Seixo e San Xoán de Piñeiro; e a de Juan Domingo de Deus gañaba peso coa distancia e pasaba de terceira forza na vila a facerse coa segunda victoria máis clara nunha mesa electoral (39% en Piñeiro, por debaixo do 40,7% do BNG en Franza).

Por partes: Mugardos-vila, co 54,4% dos votos recadados, asume o peso fundamental do devir político municipal. É o centro socio-económico e onde a xestión diaria do goberno cobra maior importancia, tamén pola maior interacción/información entre a veciñanza. É aquí onde EU obtén a victoria e o seu mellor resultado (28,1%) mentres que o BNG pasa do 35,6% do 2007 a un 25,5% no 2011. Por detrás o PP medra, pero menos e o PSOE apenas decrece 6 décimas porcentuais.

O núcleo máis próximo ao casco urbán, A Pedreira, reproduce tamén os mesmos comportamentos, se ben aquí EU e BNG polarizan as preferencias, chegando a un empate a 115 votos (33,6%). O PSOE, pola súa parte, comeza a evidenciar as claves da súa caída, producida fundamentalmente na periferia. Mugardos na Esquerda (MnE) fica nun testemuñal 2,9%.

Franza concédelle ao BNG a súa única victoria parcial (¿efecto Piscina?), que tamén é a máis ampla de tódalas mesas (un 40,7%). É nesta mesa e na de Piñeiro onde Fernández Barcia mellora os resultados dos anteriores comicios, caendo en tódalas demais. Por detrás o PP é o referente opositor, mentres que EU mantén un apoio marxinal semellante ao 2007 e o PSOE perde 8,3 puntos pero aguanta na terceira posición. MnE acadará aquí o seu segundo mellor resultado (5,4%).

O Seixo é o segundo núcleo de Mugardos, tamén no censo electoral. Nel recolléronse o 13,9% das papeletas a candidaturas. Nas series histórias obsérvase certa tendencia a apoiar a candidatura que ostenta a Alcaldía, porén, nesta ocasión o PP foi quen de arrebatarlle (ainda sendo por un único voto) a condición de lista máis votada. MnE obtén o seu resultado máis destacado, situándose á par de PSOE e EU, todos con algo máis de medio cento de votos.

San Xoán de Piñeiro, a parroquia máis afastada, en moitas ocasións considerada a eterna esquecida, convírtese agora en feudo popular. Non hai "efecto beirarrúas" para o BNG, que perde 6,5 puntos, case os mesmos (6,8) que sube o PP, de onde é orixinal seu candidato nº2. Os 10,3 puntos de suba de EU non lle permiten superar ao PSOE, que resiste mellor neste núcleo que lle foi tradicionalmente favorable. O respaldo a MnE aquí é máis testemuñal que en calquera outra mesa.

Se a mal-chamada "pinza" entre EU e PP (habería que definir se o BNG ocupa un espazo de praxe política ideoloxicamente intermedio, asunto cuestionable) protagoniza unha actualidade aínda non pechada, os datos das mesas ofrecen unha nova perspectiva xeográfica. En Mugardos e A Pedreira EU dominou as aspiracións de cambio. No Seixo e San Xoán de Piñeiro foi o PP. No medio, o BNG e Franza como única praza onde os de X.F. Barcia reciben maior apoio que os partidos da oposición.

22M: Ferrolterra na escaleira

"Nin subimos nin baixamos,
nin baixamos nin subimos.
¿Pra que habiamos de subir?
¿Pra que habiamos de baixar?"
(de Galicia Express, Os Resentidos 1988)

¿Subiron ou baixaron as principais forzas políticas das comarcas de Ferrol, Eume e Ortegal? Nin unha cousa, nin a outra... ou si.

É chamativo que malia ser o PP o partido que máis éxitos colleitou por estas terras, o seu balanzo de subidas e baixadas porcentuais respecto do 2007 sexa parello (11-11). No seu haber conta con tres das maiores subidas (Neda, Pontedeume e Cabanas), máis tamén con 3 das baixadas máis bruscas (Moeche, San Sadurniño e A Capela). Foron a lista máis votada en 13 dos 22 concellos, destacando por enriba de todos Ferrol, e gañando unha praza histórica da esquerda como é Fene.

O PSOE pode sorrir en As Pontes, onde acadou a maioría absoluta a costa do batacazo do BNG. Tamén en Ares, onde xa é o primeiro partido. E en Ortigueira, Miño ou Cerdido faise alternativa de goberno con subas de máis de 14 puntos. Pero a derrota de Fene, Cariño, Monfero e sobre todo Ferrol forzan a unha fonda reflexión na cúpula socialista.

Máis fonda aínda terá que ser a reflexión dos órganos comarcais do BNG, que malia a victoria absoluta de San Sadurniño e as relativas de Cariño, Moeche e Mugardos (na nosa vila cunha baixada que lle pode custar a Alcaldía por causa das nefastas relacións cos outros partidos da esquerda) a fronte nacionalista necesita un paso polo diván que consiga descifrar as claves da perda de apoio en 16 concellos, sendo especialmente significativo en As Pontes e especialmente dramático en Neda (onde quedou a 1 voto de obter representación no Pleno e deixar sen maioría absoluta ao PP). O discurso de "moderada satisfacción" do seu voceiro nacional xa foi criticado dende o propio seo da organización.

EU só presentou 6 candidaturas en Ferrolterra (27% dos concellos). Unha situación de invisibilidade política acentuada polo feito de perder a chave do goberno en Ferrol, malia gañala en Mugardos. O suposto de captación do voto descontento con PSOE e/ou BNG só se pode aplicar ao noso concello e ao de Neda, e semella argumento insuficiente para evitar tamén un replantexamento político profundo.

22M: ¿Todos contentos?

O BNG é por terceira vez consecutiva o partido máis votado en Mugardos. O PP recupera posicións cunha candidatura renovada e apunta ao futuro. EU é quen máis medra (case un 70% máis de votos que no 2007). O PSOE, malia baixar do 17% o seu chan electoral, ten a chave do goberno. E Mugardos na Esquerda queda fóra do Pleno, mais os resultados no Seixo (onde se colocou á par de EU e PSOE) danlle azos para continuar un proxecto que asegura "vir para ficar".

Xa pero, ¿agora que?

Onte dixen:

Agora agardar as longas sesións de debate interno e negociacións a dúas bandas. Por un lado, o BNG tentará gañar o favor do PSOE para poder manter fiel a súa nova base militante (traballadores/as ocasionais do Concello, membros de Protección Civil) e que Xosé Fernández Barcia non marche á oposición por vez primeira na súa carreira política.
Pero o nacional-catolicista ten moi poucas posibilidades de recuncar. EU garantiu que o seu voto non faría a Barcia Alcalde, e os resultados do 22M deixaron nas súas mans o futuro de BNG e PP, xa que un hipotético pacto BNG-PSOE podería facer que EU investise a Juan Domingo (PP) como alcalde.
A decisión do PSOE será determinante. Se sospeita que a promesa de EU era un farol pode tentar o achegamento ao BNG para formar un goberno de 6 fronte a 7 (dos dous que perden apoios fronte aos dous que os gañan). Se EU se mantén firme, daquela o PSOE terá que escoller entre entrar nun goberno de coalición EU-PSOE ou marchar á oposición, forzando a EU a un acordo dos chamados anti-natura co PP. Esa é a forza do PSOE e a que durante as vindeiras semanas lle permitirá negociar con forza un posible bipartito.
As opcións do PP pasan pola ruptura de negociacións entre Pilar Díaz e Carlos Fernández. De acontecer así, Juan Domingo de Deus podería ser o Alcalde de Mugardos grazas ao apoio que EU lle concedería para evitar a continuidade de Xosé Fernández Barcia.
Mais podería haber unha última posibilidade para un acordo BNG-PSOE: a renuncia de Xosé Fernández Barcia á súa acta de concelleiro debido ao veto de EU. O liderado nacionalista recaería en Xosé Antón Bouza, quen tentaría desbloquear a posición de EU, que evitaría así a repercusión mediática (a nivel estatal, incluso) que tería un acordo co PP dificilmente entendible no contexto actual lonxe de terras mugardesas e que danaría moito a imaxe da coalición liderada por Cayo Lara. Pero iso depende de se o veto de EU recae en Xosé Fernández Barcia ou afecta a todo o BNG.
A solución menos ruidosa é, con claridade, a do bipartito EU-PSOE. Todo depende deles.

Mais cometín un erro ao barallar as hipóteses, xa que non tiven en conta a necesidade de obter a maioría absoluta (7 votos) calquera candidatura que non fose a lista máis votada. Ou o que é o mesmo: se non hai acordo entre (alomenos) PP e EU o BNG continuaría gobernando como lista maioritaria. E ese acordo PP-EU pode pasar ben por un simple acordo para que EU facilite a investidura de Juan Domingo (máis presumiblemente sen entrar en co-goberno) ben por un acordo para que o PP facilite a investidura de Pilar Díaz e esta co-gobernar co PSOE. O que si semella dificil de evitar é que o goberno municipal nos vindeiros 4 anos continúe sendo feble, como o é dende a ruptura do pacto BNG-PSOE no 2005 que deixou ao BNG gobernando en solitario con 4 edís.

Nube electoral (¿De que falan as candidaturas?)

Preséntovos a nube de etiquetas dos programas de cada unha das cinco candidaturas mugardesas. O método consistiu en extraer o texto íntegro dos programas que cada unha delas publicou na rede e, mediante un servizo de xeración de nubes de etiquetas coñecer cales eran as 50 verbas máis empregadas e a súa intensidade (da que depende o seu tamaño). Empreguei wordle.net e obtiven os seguintes resultados:

Bloque Nacionalista Galego

As mensaxes sectoriais quedan, máis que en ningún outro caso, nun segundo plano para reforzar a marca electoral. É, con diferencia, a candidatura que máis fala de si mesma para acompañarse de dúas ideas forza "compromiso" e "avance".

Partido Socialista Obrero Español

A única candidatura que coloca entre as 50 verbas máis usadas o nome do seu cabeza de lista e a petición do voto. Destaca tamén a presencia das terceiras persoas do plural do futuro pefecto: "poremos", "queremos", "crearemos", "impulsaremos". "participación" e "veciños" sustentan o que foi un dos piares da súa campaña.

Partido Popular

O único programa que non se presenta en galego. Os distintos conceptos teñen xa unha presenza máis equilibrada que nos dous casos anteriores. "creación", "gestión", "colaboración" e "plan" son substantivos que a diferencian de outras candidaturas.

Esquerda Unida - Izquierda Unida

O de EU-IU é o programa que menos menciona explícitamente a Mugardos, para repartir máis o protagonismo entre "casas baratas", "centro" ou "mar". A cuestión "escolar" obtén un papel principal, igual que conceptos como "colaboración", "convenio" e un significativo "non".

Mugardos na Esquerda

A candidatura na que máis núcleos de poboación aparecen entre as 50 verbas máis empregadas: "seixo", "pedreira", "rilo", "meá"; e tamén a única na que o fai a "biblioteca". Como no caso de EU-IU, o "non" ocupa un lugar destacado.

17 de maio: Mobilización expansiva pola lingua

Mañá o galego celebra o día das súas letras e a Plataforma Queremos Galego convoca concentracións sincronizadas polo país adiante e parte do estranxeiro. Na nosa bisbarra celebraranse boa parte delas. Velaquí tedes a relación de lugares activos e lugares indiferentes. Vémonos alí.

"A amizade protexe e o amor cura, o odio contaxia e fire, a indiferencia mata."
Lois Pereiro.

¿Que o paro que?

Houbo un tempo no que un home que foi Alcalde de Mugardos chamado Ramón Toimil (PSOE) atreveuse a prometer catro mil (¡4000!) postos de traballo vencellados á pranta de regasificación que se quería construír en Mugardos. A planta construiuse, mais en Mugardos a xente conta cos dedos dunha man ás veciñas e veciños a nómina de Reganosa, e aínda lle sobraban dedos. ¿Onde foron?

Hai moito menos, apenas uns días, o candidato á alcaldía de Mugardos polo BNG, nesa liña sectario-estratéxica que che inculcan dende o primeiro día, de fomenta-lo odio (por favor, Mónica Fernández, se lés isto fuxe, sei do que falo) cara calquera outro que non sexa dos teus (e que así acadou as insostibles cotas de tensión xa non só entre os políticos locais senón tamén entre traballadoras e traballadores do Concello), acusaba aos "partidos estatais" de seren os culpables das cifras do paro no municipio. ¿Tiña razón?

Pois resulta que, malia a fase de construcción desa panacea en forma de planta de gas que supuña Reganosa, ou desa prosperidade eólica sobre a que cabalgaba Metalúrgica del Atlántico, Mugardos non deixou de ser, fronte a concellos parellos como Ares ou Neda, o de maior índice de desemprego. ¿Como se come iso?

Dende maio do 2005 a abril do 2011 (exactamente 6 anos) o Concello de Mugardos foi, en comparanza con Ares e Neda, o que piores cifras de emprego amosou durante 57 dos 72 meses computados. É dicir: Mugardos tivo máis paro que Ares ou Neda (sen estes dous ter Reganosas nin Metalúrxicas del Atlantico) durante o 79% dos meses. Ares superouno durante 8 deses 72 meses. Neda durante 7.

Agora, unha vez demostrada a sobrevaloración da promesa eolico-gasística, uns e outros partidos, á carreira pola alcaldía, afánanse en louvar as potencialidades de Mugardos como destino turístico. Neste debate político do 2011 uns e outros súbense ao carro ("construiremos un hotel no Castelo da Palma" chegou a afirmar un autoconsiderado plenipotenciario X.F. Barcia en Canal 31) porque agora á xente do común desta vila xa non lle cola o conto da choiva de empregos parella aos buques transnacionais, nin aos muíños de vento. Agora hai que vender turismo.

"Lembrámonos de Santa Bárbara cando trona" díxome unha vez meu pai. E Santa Bárbara agora son as excelencias paisaxístico-gastronómicas da Dúas Veces Real Vila de Mugardos. Agora que a crise económica desmantela as mentiras laborais tecidas pola meirande parte de partidos mugardeses (que non todos). Agora hai que agarrarse ao turismo para safar a treboada. Mais agora esas potencialidades turísticas haberá que compatibilizalas cunha actividade industrial de risco instalada a 500 m. do casco urbán, meus magníficos xestores da cousa pública. Agora os potenciais residentes nese hotel do Castelo da Palma (que con tan pouca orixinalidade queredes patrimonializar), de capital privado, non gozarán da entrada da ría adornada co paseo de veleiros deportivos, senón de buques mercantes cargados de gas natural licuado que posteriormente descargarán nunha pranta que enfriará e esterilizará o mar. ¿De verdade tiñades un proxecto a medio-longo prazo do que queríades facer de Mugardos?

Non, non o había. Nin o tiña o PP, nin o PSOE nin o BNG. Organizacións escravas do capital, vístanse como se queiran vestir. De aí o enfrontamento cos movementos sociais, especialmente paradóxico na fronte nacionalista (Galiza Non Se Vende, ese inimigo). Por eso as súas cúpulas nunca deixarán que dende a base xordan movementos de resposta. Por iso algunhas desas organizacións consinten o asalto ás súas normas internas con tal de garantir o mantemento da alfombra vermella ao capital que se sirve de todos nós para beneficio propio e, intelixetemente, dos que lle siguen o xogo. E por iso a única posibilidade de rachar ese círculo vicioso recae directamente no pobo. No pobo que, polo de agora, aínda conserva o seu dereito ao voto libre.

Actualización 16/05/2011: Corrección de estatísticas, baseadas agora en poboación de 16 a 65 anos e non en censo de poboación, o que empiora os datos para Mugardos en comparanza con Ares e Neda.

O pobo tranquilo II (ou "Mugardos na inopia")

Hai un par de anos, nunha entrada desta mesma bitácora que titulei O pobo tranquilo, quixen comprobar se tiña base real esa sensación miña de que Mugardos era un concello con especialmente escasa presenza na prensa. Daquela atendín unicamente aos artigos de información do Diario de Ferrol, mais xa demostrou que non andaba eu moi trabucado.

Desta volta preferín ampliar a análise e fixen reconto das ocasións nas que Mugardos aparecía tanto en Diario de Ferrol como en La Voz de Galicia (Edición Ferrol) nos 30 días anteriores ao comezo da campaña electoral (que estudarei aparte). De novo incluín aos concellos veciños de Ares, Neda, Fene, Cabanas e Pontedeume para poder ter unha referencia.

Velaquí o resultado: seguimos sendo un concello aletargado, co segundo pior promedio de presenza nos dous xornais (0,83 artigos/día), por detrás de Cabanas. Iso sen ter en conta que na fin de semana a meirande parte da información está copada polas competicións deportivas. De incluír o censo de poboación como factor corrector as cousas non mudan. En 30 días Mugardos só aparece en 4,52 artigos por cada 1000 habitantes, case a metade do que Ares ou Neda, con poboacións semellantes.

Apuntaba Calidonia, nun atinado comentario daquel primeiro estudo, que isto podería obedecer tamén a proporción de negocio dos xornais en cada un deses concellos, ben por anuncios inseridos ben por números vendidos. A conclusión que tirariamos non sería mellor: as empresas mugardesas demostrarían menor proxección que as de concellos veciños e/ou os seus habitantes consumirían menos información local, xa que son estes dous xornais os únicos con seccións específicas.

Tamén , como fai dous anos, botar unha ollada á "frenética actividade" da web oficial do Concello pode dar algunhas pistas, que non todas.

Descifrando as claves electorais

As do vindeiro 22 de maio serán unhas eleccións municipais con moitas incógnitas (como tantas outras). ¿Romperá o BNG o teito eleitoral do 2007 ou sufrirá as consecuencias da súa convulsa lexislatura? ¿Producirase o efecto "R-evolución" no PSOE ou se verá arrastrado pola recesión que padece a nivel galego e estatal? ¿Igualará Juan Domingo o apoio maioritario que o PP só acadou no 1999 ou continuará a ser un reducto do centro-dereita nun concello de esquerdas? ¿Que repercusión terá a reunificación da esquerda non-identitaria? ¿Acadará representación plenaria Mugardos na Esquerda?

O primeiro que fixen foi observar as tendencias electorais dos últimos 20 anos, que é ata onde se pode consultar dende o portal electoral do Ministerio do Interior. Ao facelo comezan a abrollar os datos:

• O poder electoral dos partidos autodenominados "de esquerda" é abafante. Ainda cos mellores resultados acadados polo PP (1999) só atinxiu o 35,5% dos votos e 5 edís, lonxe dos 7 que lle permitirían gobernar. A ausencia de socios naturais do PP é unha das súas principais feblezas, nun concello co voto tran fragmentado como Mugardos. Con todo, neses mesmos 20 anos ningunha outra candidatura acadou, por ela mesma, ese teito electoral.
• O record está nos 5. Acadáronos EU-IU (1991), PP (1999) e BNG (2007). Lonxe queda a maioría absoluta do Partido Comunista no 1979, con 7 edís; ou os 6 acadados polo mesmo partido no 1983.
• O vía crucis do PP. O papel do PP en Mugardos é complicado. Logo de pasar a lexislatura 1999-2003 na oposición ainda sendo a forza máis votada (PP 5, PSOE 3, BNG 2, EdeG-OV 2, EU-IU 1), recibiu un forte revés nas municipais do 2003. Unha das claves podería ser que naquela campaña catro das cinco candidaturas presentábanse facendo balanzo da xestión no cuatripartito. O PP quedaba á marxe desa batalla. O feito de que ainda co seu mellor resultado ficase lonxe do poder facíalle perder tamén a imaxe de alternativa real de goberno. Retrocedía nun 30%.
• De Reganosa a Esquerda re-Unida. As contínuas divisións da que chamarei esquerda non-identitaria (ENI) minguaron notablemente a súa forza ata o punto de percibirse como residual. Esta apariencia, porén, pode resultar enganosa. De computar en conxunto as súas diferentes candidaturas atoparíamonos cunha poderosa alternativa cun chan electoral do 20,4%, moi semellante ao do PSOE (20,6%). Máis aínda: tería sido a forza maioritaria no 2003, provocando un resultado ben distinto: ENI 4, BNG 3, PP 3, PSOE 3. Porén, tampouco hai que esquecer que a escisión encabezada por Manuel Fariña mantiña a respecto de Reganosa unha posición diametralmente oposta á de Pilar Díaz nos tempos onde o debate sobre a pranta de gas protagonizaba a actualidade política. Dezaseis anos despois da súa última ruptura, e co debate gasístico en letargo (que non finiquitado), EU-IU volve a ser a única candidatura en representación desa corrente.
• A encrucillada do PSOE. O PSdeG-PSOE preséntase ao 22-M logo de obter o pior resultado da súa historia en Mugardos nas anteriores eleccións (20,6%). Carlos Fernández presentará unha candidatura renovada, con importante presenza de xente moza e un carácter afable como principais valores fronte ao goberno crispado do BNG de Xosé Fernández Barcia. Na súa contra xoga a coxuntura política negativa que atravesa o PSOE en Galicia e no Estado. No 2003, en pleno "efecto ZP", con Touriño na Xunta e cun candidato (Juan Fernández) tamén de estrea e ampla popularidade na vila, tocou fondo. Non será doado reaxir.
• O aplausómetro de Barcia. Nos últimos oito anos o Concello de Mugardos contou cuns recusos económicos excepcionais (7 millóns de euros da posta en marcha de Reganosa, bonanza económica, Plan E) que atoparon a Xosé Fernández Barcia na Alcaldía. O BNG estaría en condicións de rachar rexistros, mais nos últimos catro anos viuse sacudido polo escándalo medidático do caso Virgin e a inestabilidade interna no goberno municipal e na propia Asemblea Local, coa baixa conxunta de case un terzo da súa militancia por mor das irregularidades que fixeron de Barcia o candidato do BNG. Hai unha máxima que afirma que o electorado sempre castiga aos partidos divididos. O crecemento dos nacionalistas, ademais, viría parello ao descenso dos apoios de un ou varios dos seus rivais e estes, nembargantes, semellan andar preto dos límites que marca o seu voto cautivo. O discurso da "maioría absoluta" que tentou trasladar no 2007 será complicado que calle nesta ocasión e ao cabeza de lista faríalle falla algo máis que rebaixar o seu personalismo se non quere ver truncados os seus anceios de igualar a Ramón Toimil con 12 anos á fronte do Concello.
• A incógnita do debutante. Desaparecidos da escea Independientes por Mugardos (desafectos de EU-IU) e Acción por Mugardos (desafectos do PP), abrolla unha "Alternativa de Esquerdas do Povo Galego", con candidaturas irmáns noutros once concellos e cun plantexamento "soberanista" que tentará absorver un electorado descontento agora co BNG e o xiro á dereita comandado por Barcia. A súa proposta di pretender derrubar algunhas inercias electorais e esvaer a estratexia personalista do culto ao cabeza de lista, mais na súa contra xogará xustamente ese descoñecemento das persoas, a irrupción tardía na carreira electoral e a nula cobertura mediática dos medios de comunicación tradicionais, que xa veñen ignorando a EU-IU. Poderían ser a evidencia do espazo perdido polo BNG á esquerda e unha das súas claves será a capacidade de mobilización do electorado abstencionista que lles sería receptivo.
• A loita polo 13º asento no pleno. Nas municipais do 2007 o PP mantivo o seu terceiro asento por 22 votos que de non obtelos concederíanlle o segundo a EU-IU. Máis aínda: catro anos atrás, nas municipais do 2003, o BNG facíase co cuarto concelleiro por unicamente 3 votos, privando tamén a EU-IU do segundo. Máis lonxe quedaba o BNG nas municipais do 1999 de quitarlle un a EdeG-OV (77 votos). Foi nas dúas últimas citas onde moi pouquiños votos cambiaron o panorama político. O 22-M poden volver a ser determinantes. Fagan as súas apostas.

22M: Candidaturas paritarias

Explicándoo brevemente, a lei de paridade obriga ás candidaturas a presentar, en cada tramo de 5 candidatos/as (1 a 5, 6 a 10...) un mínimo do 40% de mulleres ou homes, o que na práctica supón que de cada 5 persoas teña que haber 3 dun xénero e 2 de outro. Con isto, velaí os fríos números da paridade:

• Só unha candidatura (EU-IU) vai encabezada por unha muller.
• Só unha candidatura (PP) inclúe maioría de mulleres (7 fronte a 6).
• Só unha candidatura (ME) non apura a lei de paridade para colocar unha muller no quinto posto.
• Ningunha candidatura alterna homes e mulleres (a chamada "cremalleira") ata o final da lista.
• Ningunha candidatura presenta maioría de mulleres no primeiro tramo de 5
• O PP apura ao máximo a lei de paridade en favor dos homes, que ocupan os postos 1, 2 e 3, fronte ás mulleres (4 e 5).
• BNG e PSOE calcan a súa relación de homes-mulleres agás nos a priori testemuñais postos 12-13.
• Se atendemos ao tramo dos 3 primeiros atopamos 4 mulleres e 11 homes (27%).

Outro xeito de velo:

Desbotei o cómputo dos suplentes pola súa disparidade. Estes adoitaban ser 3 en tódalas candidaturas ata as eleccións municipais do 2007, cando o BNG presentou ata 5 que ao final case nin lle abondan. Nesta ocasión o BNG reduce ata os 3 suplentes, como Mugardos na Esquerda; PP e EU-IU suben a 4, e o PSOE dispárase ata os 7, conformando unha candidatura de 20 persoas, a máis ampla nunhas eleccións municipais onde só se xogan 13 postos.

Podedes lembrar os datos paritarios do 2003 aquí, e do 2007 aquí.

Un dato: as eleccións municipais do 2007 levaron ás mulleres a ocupar 5 dos 13 asentos do Pleno (38,5%). Agás sorpresa, esta proporción reducirase no 2011.

As pesetas de Portomagno

O caudal retro-monetario que comezou a arribar en Mugardos en marzo facíaseme digno dunha homenaxe ou, se o preferides, de non deixar pasar a oportunidade de compartir con todo o mundo esa pequena parte da memoria que pasou polas nosas mans nalgún momento. Agradecerllo fundamentalmente a Portomagno, cuxa colaboración, obviamente, resultou imprescindible. Se máis consigo nos vindeiros meses (porque o mes da peseta alongouse ata setembro), máis comparto. Que vos preste o flashback.

O home que non sabía traballar en equipo

Espetáballe Ignacio Fernández (PSOE) a Xosé Antón Bouza (BNG) no debate televisado en Canal 31 que "se a lexislatura dura outro ano máis non lle quedan nin os suplentes na lista para seguir gobernando". E a un quédalle o regusto de que a frase non anda moi desatinada.

Dende que Xosé Fernández Barcia accedeu ao Concello de Mugardos no 1999 para ocupar o cargo de Concelleiro de Obras, Servizos e Persoal do cuatripartito PSOE-BNG-EdeG-EU son xa dez as persoas que traballaron ao seu carón baixo as mesmas siglas. Porén, unicamente un, Moisés Rivadulla, foi quen de continuar logo de completar unha lexislatura; e só outro, Xosé Antón Bouza, está en disposición de repetir fazaña se o BNG obtén alomenos 3 concelleiros o 22-M.

Apenas un ano despois de tomar posesión Elvira Roiz causaba baixa por motivos persoais na Concellaría de Medio Ambiente e Sanidade para ser substituída por Moisés Rivadulla, quen permanecería ata 8 anos xunto a el.

No 2003, xa como Alcalde, estreaba como compañeira e compañeiro a Margarida Corral e Evaristo Deus. O cuarteto Barcia-Moisés-Margarida-Evaristo resistiría toda a lexislatura (o pacto co PSOE só a metade), mais ao seu remate Evaristo desaparecía da candidatura do 2007 e Margarida pasaba a ocupar un testemuñal último posto (sen suplentes).

E chegou a lexislatura 2007-2011 cunha renovada lista que o propio Barcia confeccionou ao seu gusto logo de que o sector crítico desbotase presentar proposta. Cos cinco edís acadados polo BNG a el e Moisés sumábanse agora Carolina Cruz, Xosé Antón Bouza e Anxos Díaz. Moisés dimitía ao ano por cuestións persoais. Substituíao Xosé Xoán Roca (6º na candidatura). Tras Moisés dimitiría Carolina Cruz no 2009 aducindo o mesmo motivo e a lista correría tres postos por mor da renuncia ao cargo de Elvira Roiz (7ª) e Xoán Aurelio Fernández (8º) para chegar a Gloria Fornos (9ª). Esta última presentaría a súa dimisión no Pleno do 25 de Marzo de 2011, de novo por motivos persoais e sen tempo xa para ser substituída por mor da inminente convocatoria das eleccións municipais. Catro meses antes facíao Anxos Díaz, quen si recoñecía profundas discrepancias políticas con Xosé Fernández Barcia. Miguel Rodríguez (10º), unha das 14 persoas que causaban baixa no BNG pola manipulación do censo en favor da candidatura de Barcia, renunciaba a ocupar o posto de Anxos Díaz e convertía a Tania Fernández (11ª e sobriña do Alcalde) na décima persoa en traballar ao seu carón en tan só tres lexislaturas.

De haber tempo dabondo para substituír a Gloria Fornos chegaría a quenda de David Cortizas (12º) quen, de renunciar tamén ao cargo poñería en serios apuros a X.F.B. para rematar a lexislatura con 5 edís: nin Margarida Corral (13ª), nin Bruno Freijomil (14º), nin Inés Pérez (15ª), nin María do Carme Díaz (17ª) viven xa en Mugardos. E esta última, xunto con Ramón Bello (18º), forman parte do grupo de críticos que mantiveron a súa afiliación ao BNG tra-la manipulación do censo. Dependería, por tanto, da decisión de Belarmino Feal (16º), quen a bo seguro nunca tería imaxinado que ocupando o antepenúltimo posto nunha candidatura de 18 persoas se atoparía en situación semellante.

Debate coxo en Canal 31 (e Cadena Cope)

Xosé Antón Bouza (BNG), Ignacio Fernández (PSOE) e Juan Domingo de Deus (PP) foron os tres participantes do debate sobre o balanzo da xestión municipal 2007-2011 do pasado xoves 7 en Televisión Ferrol Canal 31. Así, de primeiras, bótase en falta a presenza da cuarta das candidaturas confirmadas para as eleccións, a de EU-IU. Consultando directamente polo asunto a Pilar Díaz souben que non recibiron convidación de Canal 31 para participar no programa. Mal comeza a canle ferrolana se a súa intención é ofrecer un servizo informativo plural e veraz.

Non puiden ver o debate en directo, polo que só accedín via YouTube á súa primeira parte (dividida en catro vídeos). As miñas impresións foron:

• O único candidato á Alcaldía foi Juan Domingo. O BNG enviou ao voceiro do Grupo Municipal, número 3 para o 22 de maio. Polo PSOE Ignacio substituiu ao voceiro do seu Grupo Municipal, Juan Fernández, mais ningún dos dous se presenta ás eleccións este ano.
• O único en empregar o galego foi Xosé Antón Bouza, ainda que nalgunha ocasión para mentir, afirmando que tódalas dimisións de edís do BNG durante a lexislatura foran debidas a cuestións persoais. Pódese demostrar cunha simple consulta á acta do Pleno de decembro do 2010.
• Para Bouza o resumo de goberno é sinxelo: foi todo "unha marabilla" de xestión, con diálogo aberto dende o goberno aos partidos da oposición. Que ninguén procure indicios da máis mínima autocrítica, porque non o ha de atopar.
• O discurso de Ignacio basicamente consistiu nun "fixéronse cousas, pero todo foi grazas ao PSOE na Deputación, no tempo que gobernou a Xunta, e no Estado", malia que recoñece ter mantido xuntanzas estériles con Elena Espinosa ou Xavier Carro.
• Juan Domingo lanzoulle varios dardos a Bouza: falta de participación (compartido con Ignacio), inmobilismo provocado por contínuas crises internas, promesas tardías. Contradíxose cando, logo de criticarlle a Bouza a mención de "proxectos futuribles" nun debate de balanzo de xestión, aproveitou para anunciar unha proposta non de lei para desenvolver os Bens de Interese Cultural (BIC). Iso tamén é "futurible", Juan Domingo.
  
• Polo visto, o grande problema turístico de Mugardos é o bloqueo do hotel no Castelo da Palma. Como se fose iso o que solucionase o problema das 0 camas dentro do casco urbán da vila ou do relanzamento da Festa do Polbo, agora que xa ten a etiqueta de Interese Gastronómico. ¿Alguén notou especial cambio respecto aos anos nos que non o era, aparte do medre da "zona VIP"? Só Juan Domingo pareceu interesado en renovar as ideas da data máis sinalada do calendario mugardés.

Polo demais, é unha mágoa que debido a un erro técnico non se poida consultar vía web a segunda parte do debate, onde se abriron os teléfonos ao público. É de supoñer que haberá máis programas dedicados á campaña electoral en Mugardos que podamos debullar. Para daquela sería desexable que Canal 31 tivese a ben convidar a tódalas candidaturas en disputa da Alcaldía. Por iso de podérmonos formar unha opinión contrastada.

Actualización a 13/04/2011

Hoxe ás 19:30 a Cadena Cope Ferrol entrevistaba, por separado, a tres dos candidatos: Juan Domingo de Deus (PP), Carlos Fernández (PSOE) e Xosé Fernández Barcia (BNG). Chama atención novamente a ausencia de Pilar Díaz (IU).

• Comezaba Juan Domingo, que continuaba a voltas co Castelo da Palma e a iniciativa de desenvolvemento dos BIC presentada polo PP, aínda que engadía novas cuestións no incipiente debate turístico da vila como a inexistencia dun plan integral. Sobre as políticas do mar non soubo dicir nada con máis substancia que "estivemos a carón da xente". Apuntou ao conxunto da oposición como parte fundamental para sacar adiante a piscina mancomunada e o campo de herba artificial.
• Carlos Fernández gababa as cifras da súa candidatura: 10 mulleres, 10 homes, 38,5 anos de media, 50% de afiliados e 50% de independentes. Destacaba o "obscurantismo, sobre todo nos últimos catro anos" do goberno de Fernández Barcia, mais evitaba pronunciarse sobre un pacto post-electoral co BNG e trataba de esquivar a pregunta cun "non imos necesitar pactar con ninguén" que semella pouco críble. Sobre a situación económica en Mugardos, lembrou a dimensión "europea" da crise, mais prometeu mellorar a participación de veciños, asociacións, turismo, cultura, inversións ou servizos. Denunciou a arbitrariedade das subvencións a entidades sen fin de lucro.
• Xosé Fernández Barcia comezou a entrevista lanzando unha batería de promesas: facer de Mugardos un referente turístico, construír unha ronda de saída do peirao da vila, sendas peonís en Santa Lucía e O Segaño, prazas de aparcamento, mellorar a Festa do Polbo... Cando a xornalista lle preguntou sobre a crise interna desatada no BNG de Mugardos nas últimas datas Barcia confirmaba que a consigna electoral do BNG sobre ese tema será clara: mentir. Así, negaba calquera crise e acusaba ás persoas que marcharon da organización nacionalista de estaren "traballando para outras forzas políticas" xa antes de causar baixa.
• Por último, destaca a pregunta común que se lles fixo aos tres candidatos arredor de dous problemas que os veciños de Meá veñen denunciando a respecto das industrias de Punta Promontorio: os cheiros contínuos e a demora na aplicación do Plan de Emerxencia. Juan Domingo aseguraba ter mantido xutanzas co Director Xeral de Protección Ambiental, o Director Xeral de Protección Civil e o Conselleiro de Presidencia, mais agárdase aínda polos seus froitos. Carlos respondía de xeito errático, anunciando unha "posición intermedia" e lembrando que "uns veciños están en contra e outros a favor" (?) antes de dicir que faría "cumprír tódalas obrigas das empresas". A Barcia abondoulle con asegurar que "Reganosa é imposible que produza cheiro, en todo caso Forestal" (a xornalista preguntáballe polo conxunto de Punta Promontorio) e aproveitaba para reclamarlle a Xunta maior implicación para poñer a andar o plan de emerxencia.

Subvencionar en tempos de crise (I): o contexto

Comezo aquí unha serie de artigos de análise das subvencións a entidades sen fin de lucro que o Concello de Mugardos concedeu durante os anos 2005 a 2010. E comezo facendo unha breve composición de lugar:

Durante os últimos 25 exercicios o Concello de Mugardos mantivo un crecemento medio dos seus orzamentos do 12,5%. Só decreceu en catro ocasións, a última delas o ano pasado, cando se reduciu nun 4,47% respecto do 2009, ano que probablemente manteña a "plusmarca" durante algún tempo debido á crise económica e algunha cuestión máis.

A instalación da pranta regasificadora en Punta Promontorio aportou ás arcas municipais, entre licenza de obra, Imposto de Bens Inmobles (IBI) e Imposto de Actividades Económicas (IAE) algo maís de 7 millóns de euros entre 2004 e o 2010. Isto é: Reganosa aportou nos últimos 7 anos 1 de cada 6 euros dos presupostos.

Sen embargo, non houbo un reflexo claro na partida destinada á colaboración económica coas sociedades mugardesas, que viron como aquela minguaba do 0,57% no 2005 ao 0,48% no 2010 malia os anos de bonanza. O aparente destaque do 2008, con 5.850 € máis ca o ano anterior destinados a subvencións, non é tal se o observamos en termos porcentuais. De manter o 0,57% do 2005 no 2008 a partida tería sido 1.358 € meirande, e ata 7.598 € no 2009. Coa reducción dos ingresos ao Concello abondaríalle con manter a partida para achegarse de novo aos valores do 2005. En troques, 2009 e 2010 foron os anos de menos esforzo económico neste capítulo. A sensación xeral é a de certo inmobilismo, incluso retroceso, onde o Concello procura manter unha previsibilidade, unha pax romana co movemento asociativo, evitando entrar de cheo nunha reforma (verdadeiramente, unha redacción completa) dunhas bases reguladoras rigorosas, obxectivas e transparentes.

En vindeiros artigos irei debullando o statu quo desta pax subvencionada.

O duodécimo xogador na Pedreira

Custou moito tempo recuperar unha categoría que ao Galicia lle pertence pola súa historia, pola súa masa social, polo seu prestixio como un dos mellores clubs aficionados de Ferrolterra. A do ano pasado foi a mellor clasificación do Galicia de Mugardos en 25 anos, desque a mediados dos 80 rematara 6º, naqueles tempos nos que chegara a rozar cos dedos da man a Terceira División.

Os tempos seguen sendo bos, o Galicia segue loitando na división de prata do fútbol galego, pero a realidade demóstranos o excepcional da campaña pasada e lémbranos o que custa a categeoría. Hai seis anos non fomos quen de manternos. Tardamos catro tempadas en volver, pero non queremos marchar.

O domingo ás 17:00 a afición galicista será o duodécimo xogador no campo da Pedreira. Contra o Foz romperemos esa xeira de sete partidos sen coñecer a victoria que nos condena ao sufrimento. Son cinco as citas que restan na Pedreira, só cinco, e o equipo precisa dos seus seareiros. Pagará a pena, como nas grandes xornadas que nos ten ofrecido.

Dereitos, favores e o oitavo mandamento

"Non dirás falso testemuño nin mentirás." oitavo mandamento do Catecismo Católico.

Vivimos nun Estado aconfesional. A relixión non é cultura, é relixión. Por iso a Administración Pública distingue as agrupacións culturais das relixiosas e as clasifica en distintos rexistros. Diferéncianse así os recursos públicos destinados a financiar as actividades culturais, non restrinxidas por motivos de culto, do financiamento a actividades relixiosas, que dispoñen do seu propio Rexistro de Entidades Relixiosas.

As confrarías que participan na Semana Santa ferrolana, por exemplo, segundo recollen nos seus respectivos sitios web, son ordes, irmandades, asociacións de fieis... pero non asociacións culturais.

Mugardos is different.

En Mugardos, en troques, a Cofradía de Jesús de Nazareno, malia non ocultar unha estrutura interna idéntica á das ordes ferrolanas (fundanda e con sede canónica na propia Igrexa de San Xiao de Mugardos, con Irmán Maior, Conselleiros de Organización, Culto e Convivencia, etc.), esquivou a regulamentación do Rexistro Provincial de Asociacións, que exclúe expresamente "igrexias, confesión e comunidades relixiosas" e inscribiuse como asociación cultural, á par de entidades como o Galicia de Mugardos o Club do Mar, a Comunidade O Zulo ou a Asociación de Montaña e Escalada Bestarruza. Non fixo así Portomagno, malia desenvolver en ocasións actividades de indubidable interese socio-cultural, como a campaña anual "Recicla co comercio" (aberta a tódalas nenas e nenos dos colexios do municipio, sexan ateas/os ou da fe católica, protestante, budista, xudía ou musulmana), e si se rexistrou en concordancia coa súa natureza como asociación de empresarias/os.

Pero é que así, os nazarenos podían entrar no reparto dos recursos públicos que o Concello de Mugardos destina ás actividades culturais. Se eles mesmos non caeran na conta, alguén debeu de asesoralos. Porque, simpatías persoais do rexedor coa fe católica aparte (lembremos a súa abstención na moción a favor do matrimonio homosexual, rompendo a disciplina de voto do BNG, e a defensa que fixo "do que é natural"), os nazarenos entraron con bo pé grazas a unha practicamente nula regulación das subvencións municipais (ver aquí tamén) que abre de par en par as portas ao amiguismo, ao clientelismo e á arbitrariedade que, de poder (e poden), entrarán ata a cociña. O PSOE preguntaba no Pleno do 30 de decembro do 2010 a que se debía que esta Cofradía de Jesús de Nazareno recibise maior subvención que a Asociación de Pensionistas e Xubilados/as Piñabeta, a Asociación Cultural Rondalla Mugardesa ou a Asociación de Empresarios/as de Comercio e Hostalería Portomagno. Non houbo resposta.

A Festa do Polbo tamén é unha boa ocasión para recibir axudas públicas por parte do Concello. As asocións que dispensan polbo á mugardesa na carpa da festa recadan o beneficio neto da súa venda, logo de que o Concello sufrague o custo do cefalópodo.

Jesús de Nazareno chamou ás portas da Festa do Polbo este ano e o BNG abriullas gustoso. Mais na Comisión de Cultura e Deportes atopouse coa oposición da Oposición (claro). PP, PSOE, EU-IU e IpMU opuxéronse a que a confraría relixiosa absorvese parte dos beneficios dun pastel pulpeiro que ten como finalidade axudar ás sociedades que desenvolven un traballo cultural ao longo do ano, de utilidade pública para o conxunto da cidadanía. O BNG quedou só e a proposta envainou. Jesús de Nazareno reclamou e, en xesto cómplice, o PP decidiu entón absterse para concederlle o mérito ao BNG de ser o único grupo político responsable da consumación da irregularidade. E o BNG consumouna, desoíndo as opinións contrarias do resto de grupos.

A explicación do Goberno

Pero, ¿con que argumentos se defende o BNG? Para o presidente da Comisión de Cultura non había outra opción que a de incluír á agrupación relixiosa na Festa do Polbo, xa que forma parte de pleno dereito do rexistro de asociacións e a súa solicitude cumpría "en tempo e forma". Á marxe da sospeitosa inscrición da Cofradía de Jesús de Nazareno como asociación cultural, ¿a que tempo e a que forma se refire o concelleiro de Cultura? Tras vinte edicións (dende o 2010 declarada de Interese Gastronómico pola Xunta de Galicia) e o paso de distintas organizacións políticas pola responsabilidade na área (agora o BNG, mais antes tamén o PSOE), a Festa do Polbo continúa sen un regulamento que estableza unhas normas, uns dereitos e unhas obrigas das partes implicadas (Concello e sociedades). Todo é discrecional, sen regras, dende o que atinxe ás sociedades participantes ata o protocolo a seguir canto á mesa presidencial, a onde se convidan ou exclúen ao resto de entidades a criterio do propio Alcalde, que, de feito, ten excluído a sociedades inscritas tamén no rexistro municipal (como a Portomagno, a A.C. Bezoucos ou a A.V. O Cruceiro de Meá) en base a non se sabe que criterios. Pero é que, sen regulamento, non hai demasiadas ferramentas para que entidades ou persoas defendan os seus dereitos, que quedan convertidos en favores ou grazas persoais de Xosé Fernández Barcia. Esa visión distorsionada que fai dos dereitos favores e que o propio Alcalde evidenciou no Pleno do 28 de xaneiro do 2011, no debate sobre unha moción da oposición que reclamaba, tamén, un regulamento de uso da web. Para el o seu funcionamento trátase "dun compromiso que teño eu" e "si os demais que estean no futuro non o queren facer pois é problema deles".

Eis a evidencia da "seriedade" da que presume o ainda Alcalde de Mugardos. O seu compromiso co futuro deste concello máis aló do seu réxime. O seu rigor e a súa equidade coa cidadanía a quen di servir sen distincións. Eis a mostra do que, acrecentándose ano tras ano, pretenderá impoñer outros catro anos máis, avergoñando (en lugar de achegarse) aos poucos críticos que aínda aturan a deriva do seu narcisismo dentro do BNG de Mugardos. Unha triste longa noite de pedra para a transparencia nesta vila.

Quixera dar grazas a Pilar Díaz Otero, quen dende o seu perfil no Facebook fixo pública a decisión do Presidente da Comisión de Cultura e prestouse a aclarar as dúbidas que xurdian ao respecto.

¡Salven a los Mugardos!

A campaña de promoción da nosa vila máis productiva de tódolos tempos (ever and ever). Sen dúbida. ¡Fóiselles das mans!

O mes da peseta

Non sorprende demasiado a repercusión da enésima campaña de Portomagno, a Asociación de Empresarias/os de Comercio e Hostalería de Mugardos. Unha, porque co volume de iniciativas que desenvolven ao longo do ano algunha vez habían de conseguir dar co quid mediático. Outra, porque en tempos de crise á prensa resúltalle atractiva a proposta da volta á peseta, como unha metáfora da desesperación económica que padecemos ata non sabemos aínda cando.

Parabéns a Portomagno e sorte con esa outra campaña en marcha: o Día do Pai.